Η παγκόσμια κοινότητα αναγνωρίζει ολοένα και περισσότερο την ανάγκη ανάληψης δράσης για το κλίμα. Η επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050, αποτελεί πλέον δέσμευση για περισσότερες από 130 χώρες, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει αυτό τον στόχο με τον Ευρωπαϊκό Κλιματικό Νόμο από τον Ιούλιο του 2021. Στο πλαίσιο αυτό, πέρα από τον μακροπρόθεσμο στόχο για κλιματική ουδετερότητα το 2050, έχουν υιοθετηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενδιάμεσοι στόχοι μείωσης των εκπομπών κατά 55% ως το 2030 και κατά 80% ως το 2040.

Ο Εθνικός Κλιματικός Νόμος (Ν. 4936/2022), θέτει τις βάσεις ενός δομημένου πλαισίου για την επίτευξη των σχετικών εθνικών και των ευρωπαϊκών στόχων και τη διασφάλιση της σταδιακής μετάβασης της χώρας στην κλιματική ουδετερότητα ως το 2050, με περιβαλλοντικά βιώσιμο, κοινωνικά δίκαιο και οικονομικά αποδοτικό τρόπο. Με σκοπό την επίτευξη των παραπάνω στόχων ο Εθνικός Κλιματικός Νόμος, καθορίζει το πλαίσιο για τον προσδιορισμό, τη μέτρηση και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε μια ευρεία γκάμα οικονομικών δραστηριοτήτων.

Βασικές διευθετήσεις του Νόμου είναι οι ακόλουθες:

 

v  ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Έως και την 31η Οκτωβρίου κάθε έτους (αρχομένης από την 31η Οκτωβρίου 2023) τα νομικά πρόσωπα που αναφέρονται παρακάτω καταρτίζουν για το προηγούμενο έτος, έκθεση ανθρακικού αποτυπώματος και την αναρτούν σε δημόσια προσβάσιμη ηλεκτρονική βάση δεδομένων, την οποία υλοποιεί και λειτουργεί ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ).

Τα υπόχρεα νομικά πρόσωπα είναι τα ακόλουθα:

Από το πεδίο εφαρμογής εξαιρούνται οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.

Οι εκπομπές υπολογίζονται σύμφωνα με το Πρότυπο «2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories» όπως έχει τροποποιηθεί, και περιλαμβάνει τις άμεσες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τις έμμεσες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την κατανάλωση ενέργειας, όπως ορίζονται στο Πρότυπο «GHG Protocol – WORLD RESOURCES INSTITUTE» ή εναλλακτικά, σύμφωνα με το πρότυπο «ISO 14064 – 1:2018», κατηγορίας 1 και 2. Ως συντελεστές μετατροπής της τελικής κατανάλωσης ενέργειας σε ισοδύναμους τόνους εκλυόμενου διοξειδίου του άνθρακα (CO2) χρησιμοποιούνται οι συντελεστές που αναφέρονται στην πλέον πρόσφατη εθνική απογραφή εκπομπών.

 

v  ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ

Έως το 2030 τα έργα και οι δραστηριότητες με περιβαλλοντική αδειοδότηση κατηγορίας Α’ υποχρεούνται σε μείωση εκπομπών κατά 30% τουλάχιστον, σε σχέση με το έτος 2019. Εφαρμόζεται στις ακόλουθες ομάδες δραστηριοτήτων:

·        συστήματα περιβαλλοντικών υποδομών (ομάδα 4η)

·        τουριστικές εγκαταστάσεις και έργα αστικής ανάπλασης, κτιριακού τομέα, αθλητισμού και αναψυχής (ομάδα 6η)

·        πτηνοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις (ομάδα 7η)

·        υδατοκαλλιέργειες (ομάδα 8η)

·        βιομηχανικές και συναφείς εγκαταστάσεις (ομάδα 9η)

Έως την 1η Ιανουαρίου 2026, για το σύνολο των υφιστάμενων έργων και δραστηριοτήτων που ανήκουν στις παραπάνω ομάδες υποβάλλεται έκθεση στην αρμόδια Αρχή για την περιβαλλοντική αδειοδότησή τους, προκειμένου να αποτυπωθεί ο τρόπος συμμόρφωσης με τον στόχο μείωσης των εκπομπών. Η έκθεση υπέχει θέση φακέλου τροποποίησης της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ).

Από το 2026 και έως την 31η Οκτωβρίου κάθε έτους, ο φορέας του έργου ή της δραστηριότητας υποβάλλει στην αδειοδοτούσα περιβαλλοντική Αρχή επαληθευμένη έκθεση σχετικά με τις εκπομπές του προηγούμενου έτους. Η πραγματοποίηση των ελέγχων των εγκαταστάσεων ανατίθεται από τον φορέα του έργου ή της δραστηριότητας, σε επαληθευτή, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο είναι επίσημα αναγνωρισμένο.

 

v  ΟΤΑ

Έως την 31η Μαρτίου 2023, κάθε Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) Α΄ βαθμού υποχρεούται να καταρτίσει Δημοτικό Σχέδιο Μείωσης Εκπομπών (ΔηΣΜΕ). Το ΔηΣΜΕ υπολογίζει το ανθρακικό αποτύπωμα, διερευνά, προσδιορίζει και ιεραρχεί τεκμηριωμένα τα απαραίτητα μέτρα και τις δράσεις για τη μείωση των εκπομπών του οικείου ΟΤΑ, είναι συμβατό με τους στόχους και τις πολιτικές του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), και αναθεωρείται τουλάχιστον ανά πενταετία.

Ειδικότερα το ΔηΣΜΕ:

α) περιλαμβάνει αναλυτική απογραφή (με έτος βάσης το 2019) των ενεργειακών καταναλώσεων και των εκπομπών για τα κτίρια, τις κοινωφελείς εγκαταστάσεις, ιδίως για θέματα αθλητισμού, πολιτισμού, φωτισμού δημοτικών οδών και κοινόχρηστων χώρων, καθώς και τις δημοτικές εγκαταστάσεις ύδρευσης, αποχέτευσης, άρδευσης και τα δημοτικά οχήματα.

β) λαμβάνει υπόψη του το Σχέδιο Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων

γ) θέτει στόχο μείωσης των καθαρών εκπομπών κατ’ ελάχιστον 10% για το έτος 2025 και 30% για το έτος 2030, συγκριτικά με το έτος βάσης 2019.

Η πρόοδος εφαρμογής του ΔηΣΜΕ παρακολουθείται ετησίως με τεχνική έκθεση προόδου, που συντάσσεται έως την 31η Μαρτίου του επόμενου έτους από τον ενεργειακό υπεύθυνο. Η τεχνική έκθεση προόδου μπορεί να ανατίθεται μέσω δημόσιας σύμβασης παροχής υπηρεσιών και σε οικονομικό φορέα (εξωτερικό σύμβουλο) με απόφαση του αρμόδιου οργάνου του ΟΤΑ Α΄ βαθμού. Τα ΔηΣΜΕ και οι τεχνικές εκθέσεις προόδου αναρτώνται σε δημόσια προσβάσιμη ηλεκτρονική βάση δεδομένων, την οποία υλοποιεί και λειτουργεί ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ).

Ο υπολογισμός του ανθρακικού αποτυπώματος, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, γίνεται σύμφωνα με το Πρότυπο «2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories», ή εναλλακτικά, σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο «ISO 14064-1:2018», κατηγορίας 1 και 2.

Η επαλήθευση του ανθρακικού αποτυπώματος ανατίθεται από τον ΟΤΑ Α’ βαθμού σε επαληθευτή, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο είναι επίσημα αναγνωρισμένο.

Από την 1η Ιανουαρίου 2024 η εκπόνηση του ΔηΣΜΕ και οι επικαιροποιήσεις του αποτελούν προϋπόθεση για την αξιολόγηση προτάσεων των ΟΤΑ Α’ βαθμού σχετικά με την υλοποίηση προγραμμάτων μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας και της κλιματικής αλλαγής.

 

v  ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΤΙΡΙΑ

Από την 1η Ιανουαρίου 2023, στο Σχέδιο Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων των κτιρίων που ανήκουν σε δημόσιους φορείς συμπεριλαμβάνεται ο υπολογισμός του ανθρακικού αποτυπώματος, σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο «ISO 14064-1:2018», κατηγορίας 1 και 2 ή με άλλη αντίστοιχη μέθοδο. 

 

Το Διεθνές Πρότυπο ISO 14064-1 είναι Πρότυπο, το οποίο παρέχει το πλαίσιο για την ποσοτικοποίηση και την αναφορά εκπομπών και αφαιρέσεων αερίων θερμοκηπίου (GHG) οποιουδήποτε οργανισμού (π.χ. δημοτικής αρχής ή επιχείρησης).

 

Η EUROCERT είναι Ελληνικός ανεξάρτητος φορέας πιστοποίησης, διαπιστευμένος από το ΕΣΥΔ για τη διενέργεια επαληθεύσεων σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Διεθνούς Προτύπου ISO 14064-1, συμπεριλαμβανομένων και των απαιτήσεων για τους επαληθευτές, όπως ορίζονται στον εθνικό κλιματικό νόμο. Επιπλέον, με την πολυετή εμπειρία της αναφορικά με πιστοποιήσεις Συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και με επαληθεύσεις Εκθέσεων Ανθρακικού Αποτυπώματος (τόσο στον υποχρεωτικό τομέα, για το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ), όσο και με βάση το εθελοντικό Πρότυπο ISO 14064-1), αποτελεί για τις επιχειρήσεις την αξιόπιστη λύση για την επαλήθευση και την πιστοποίηση της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις Εθνικού Κλιματικού Νόμου.

 

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε και εδώ:

https://www.eurocert.gr/content/ISO_14064_Aeria_thermokipiou2/